Zitting van 24 november 2025

Openbare zitting

Openbare zitting

63. Retributiereglement (Voor)Naamswijziging.  Goedgekeurd.

Feiten en motivering

Het retributiereglement tot (voor)Naamswijziging moet opnieuw worden vastgelegd. 

Doel:

De bevoegdheid om te beslissen over verzoeken tot voornaamswijziging is sinds 1 augustus 2018 overgedragen van de minister van Justitie naar de ambtenaar van de burgerlijke stand.

De bevoegdheid voor de éénmalige verandering van familienaam is sinds 1 juli 2024 overgedragen van de minister van Justitie naar de ambtenaar van de burgerlijke stand.

Wijzigingen:

Het retributiereglement met betrekking tot voornaamswijziging werd aangepast. Een bijkomend stuk over de éénmalige naamsverandering werd ook toegevoegd.

- Wijziging naar slechts twee categorieën voornaamswijziging:

 1. categorie betalend:  150 euro (omvat alle aanvragen behalve onderstaande)

 2. categorie gratis: indien geen voornaam, patroniem, bij personen in transitie of indien   de eenmalige verklaring wordt afgelegd dat de genderidentiteit (als de persoonlijke                             beleving van het eigen gender, die kan overeenkomen met of verschillen van het bij                             geboorte toegewezen geslacht. Deze identiteit kan vrouwelijk, mannelijk, beide, geen                             van beide of iets anders zijn) niet overeenstemt met of verschillend is van het bij                                           geboorte toegewezen geslacht.

- Het is wettelijk voorzien dat, wanneer gekozen wordt om de naam over te nemen van één of beiden van de wettelijke ouders, er geen retributie betaald dient te worden.

Juridisch kader

●       wet van 7 januari 2024 tot wijziging van het oud Burgerlijk Wetboek en het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten teneinde de procedure voor naamsverandering te versoepelen

●       wet van 19 december 2023 houdende diverse bepalingen in burgerlijke en gerechtelijke zaken

●       decreet lokaal bestuur van 22 december 2017, artikels 40 en 41 betreffende de bevoegdheden van de gemeenteraad, artikels 286 en 287 betreffende de publicatie en bekendmaking, artikel 288 betreffende de inwerkingtreding van de reglementen en artikel 330 betreffende het algemeen bestuurlijk toezicht

●       gemeenteraadsbeslissing van 18 november 2019 met betrekking tot het retributiereglement voornaamswijziging

Financiële gevolgen

De ontvangst is voorzien in het meerjarenplan 2026-2031, actie AC000070, budgetrekening MJP000371 (MAR 7000).

Besluit

STEMMING :

 Eenparig aangenomen.
 

Artikel 1

De gemeenteraad keurt het retributiereglement, zoals hieronder integraal bijgevoegd, goed:

Verandering van voornaam

Artikel 1: voorwaarden

Een verzoek tot voornaamsverandering wordt ingediend bij de ambtenaar van de burgerlijke stand, die drie maanden de tijd heeft om dit verzoek te beoordelen en de gerechtelijke antecedenten na te kijken. Bij twijfel kan een niet-bindend advies aan de procureur des Konings gevraagd worden. Het verzoek wordt definitief bij opname ervan in de databank akten burgerlijke stand (DABS). Een beambte van de gemeente kan het verzoek tot voornaamswijziging inwilligen. De procedure is voorbehouden voor Belgen en geldt bij uitbreiding ook voor erkende vluchtelingen en staatlozen.

De bevoegde ambtenaar is deze van:

●       De gemeente waar de persoon op wie de voornaamsverandering betrekking heeft, is ingeschreven in de bevolkingsregisters;

●       De gemeente waar de persoon op wie de voornaamsverandering betrekking heeft, het laatst gedomicilieerd was, voor personen die in het buitenland verblijven;

●       De stad Brussel (als de aanvrager) nooit in België gedomicilieerd was.

De aangevraagde voornaam of voornamen mag / mogen niet tot verwarring leiden, noch de persoon zelf noch een ander schaden.

Artikel 2: procedure

Vereiste documenten die bezorgd moeten worden voor het onderzoek van de aanvraag:

●       Een letterlijk afschrift van de geboorteakte: voor personen geboren in het buitenland, een recent letterlijk afschrift / uittreksel van de geboorteakte indien nodig gelegaliseerd of geapostilleerd alsook voorzien van een beëdigde vertaling. Voor vluchtelingen en staatlozen volstaat een attest van het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen. Indien er geen akte of attest kan voorgelegd worden, wordt uw identiteit vastgelegd bij vonnis.

●       Een uittreksel van het strafregister.

●       Een schriftelijke verbintenis de verschuldigde retributie te betalen alsook het akkoord om de kosten voor nieuwe identiteitsstukken e.d. op zich te nemen wanneer het verzoek wordt ingewilligd.

Elke adreswijziging tijdens de procedure moet tijdig worden gemeld aan de dienst burgerzaken.

Artikel 3: Tarieven

1. Gratis

Bij onderstaande categorieën van personen wordt er geen retributie geheven:

●       personen die niet beschikken over een voornaam;

●       personen die voorheen verplicht een patroniem diende toe te voegen (na opname van de akte in de registers DABS);

●       bij personen in transitie;

●       bij het afleggen van de eenmalige verklaring waarin staat dat de genderidentiteit (als de persoonlijke beleving van het eigen gender, die kan overeenkomen met of verschillen van het bij geboorte toegewezen geslacht. Deze identiteit kan vrouwelijk, mannelijk, beide, geen van beide of iets anders zijn) niet overeenstemt met of verschillend is van het bij geboorte toegewezen geslacht.

2. Betalend

Voor alle andere aanvragen die niet betrekking hebben op bovenstaande categorie bedraagt de retributie 150 euro.

Indien de ambtenaar van de burgerlijke stand de voornaamsverandering toestaat, maakt hij de akte van voornaamsverandering op in DABS. Zorg ervoor dat alle akten die betrekking hebben op de verzoeker eerst worden gemigreerd naar DABS. De voornaamsverandering heeft uitwerking vanaf datum van de ondertekening van de akte.

Wanneer de ambtenaar van de burgerlijke stand de voornaamsverandering weigert (bv. op basis van een gebrek aan akkoord van de andere ouder, op basis van gerechtelijke antecedenten of omdat de gekozen voorna(a)m(en) niet aanvaardbaar worden geacht) wordt een gemotiveerde weigeringsbeslissing opgesteld en aangetekend ter kennis gebracht aan de verzoeker. Die kan binnen de dertig dagen na kennisgeving van de weigering via een eenzijdig verzoekschrift een beroep instellen bij de Familierechtbank (artikel 370/9 oud BW en artikelen 1025 tot 1034 Ger. Wb.).

Eenmalige verandering van familienaam

Artikel 4: voorwaarden

Het verzoek kan enkel ingediend worden op afspraak aan het loket burgerlijke stand bij de dienst burgerzaken. Dit eenmalig verzoek is mogelijk voor  een meerderjarige of ontvoogde minderjarige Belg en een erkend vluchteling of staatloze. Het verzoek wordt gericht aan de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente:

●       waar de betrokkene in de bevolkingsregisters, het vreemdelingenregister of het wachtregister is ingeschreven;

●       indien de betrokkene in het buitenland verblijft, van de gemeente waar hij het laatst was ingeschreven in de bevolkingsregisters, het vreemdelingenregister of het wachtregister;

●       bij ontstentenis van bovenstaande in Brussel.

Artikel 5: procedure

De verklaring tot naamsverandering kan slechts één keer worden afgelegd. Er is geen mogelijkheid om op die verklaring terug te komen. De ambtenaar van de burgerlijke stand gaat na of er niet eerder een akte van naamsverandering werd opgesteld op basis van art. 370/8/1 oud BW. De persoon kan kiezen tussen de namen bedoeld in de artikelen 335, § 1, eerste lid, 335ter, § 1, eerste lid, 353-1, 353-2 en 356-2 BW, naargelang het geval.

De ambtenaar van de burgerlijke stand controleert de gerechtelijke antecedenten van de aanvrager. In geval van ernstige twijfels zal het advies van de procureur des Konings ingewonnen worden. Binnen de maand na het verzoek maakt de ambtenaar van de burgerlijke stand een akte van naamsverandering op in de DABS (indien advies werd gevraagd aan de procureur, wordt die termijn met twee maanden verlengd).

De naamsverandering geldt volledig of gedeeltelijk voor de niet-ontvoogde minderjarige afstammelingen in de eerste graad, indien het de naam van die ouder is die hun is toegekend of die deel uitmaakt van de hun gegeven dubbele naam. De afstammeling die de leeftijd van 12 jaar heeft bereikt dient samen met het verzoek de toestemming vooraf te geven.

Het verzoek wordt definitief na goedkeuring door de ambtenaar burgerlijke stand en de opmaak van de akte naamsverandering in de registers DABS.

De ambtenaar van de burgerlijke stand stelt de verzoeker in kennis van  zijn gemotiveerde weigering om de naamsverandering toe te staan ofwel binnen een maand te rekenen vanaf de indiening van de aanvraag / binnen de drie maanden te rekenen van de indiening van de aanvraag wanneer het advies van de Procureur des konings werd gevraagd.

Indien de ambtenaar van de burgerlijke stand weigert de naamsverandering toe te staan, kan de verzoeker binnen de 30 dagen (te rekenen vanaf de dag waarop de ambtenaar van de burgerlijke stand kennis geeft van de weigering van de naamsverandering) beroep instellen via een aan de Familierechtbank gericht verzoekschrift (artikel 370/9§2 oud BW). Als de ambtenaar van de burgerlijke stand geen beslissing heeft genomen binnen de voorziene termijn, kan de verzoeker ook beroep instellen via een aan de Familierechtbank gericht verzoekschrift.

Heeft het verzoek tot naamsverandering echter geen betrekking op de naam van de vader, de moeder of een combinatie van beide, dan blijft de minister van Justitie bevoegd en zullen deze personen worden doorverwezen naar de bevoegde instantie.

Artikel 2

Dit retributiereglement geldt vanaf 1 januari 2026 tot en met 31 december 2031 en vervangt alle voorgaande reglementen.